Վարդան Այգեկցի (12-13րդ դդ.)
Աղվեսագիրք, Հայպետհրատ, Երևան, 1935
ԳԱՐՈՒ ՀԱՇԻՎ
Le décompte de l’orge
Texte en arménien oriental :
Մի մարդ կալից գրաստով գարի էր կրում տուն: Եվ քուռակը մոր հետ գնում էր ու ետ դառնում: Իսկ տանը, ուր կրում էին գարին, մի խոզ կար կապած, որին գիրացնում էին: Գարին նրանից անպակաս էր, որպեսզի ուտի և գիրանա:
Քուռակն ասաց մորը.
— Ինչո՞ւ համար այն խոզը առանց աշխատանքի ուտում է գարին, որ մենք կրում ենք մեծ դժվարությամբ, իսկ մեզ, որ չարչարվում ենք, օրը մի անգամ են գարի տալիս:
Մայրն ասաց.
— Լսիր, որդյակ, մի շաբաթ ևս համբերիր, ես քեզ պատասխան կտամ ու քո աչքով կտեսնես: Մի շաբաթ հետո էշը և քուռակը բեռով տուն էին գալիս: Քուռակը մորից առաջ էր գնում և լսեց ուժեղ խռնչոցի ձայն, որովհետև խոզը մորթում էին: Քուռակը խրտնեց և ետ փախավ դեպի մայրը: Մայրն ասաց.
— Ի՞նչ եղավ քեզ, որդյակ, որ սոսկում ես. մի վախենար խոզից, որովհետև նրանից գարու հաշիվ են ուզում:
Դարձյալ եկան կալը՝ գարի կրելու: Եվ երբ բարձված վերադարձան տուն, քուռակը բարձրացնելով ոտքի սմբակը, մորն ասաց.
— Ո՛վ մայր, տես թե ոտքիս չի՞ փակչել գարու մի հատ, որ ինձնից էլ հաշիվ ուզեն, ինչպես խոզից:
Traduction en français :
Un homme ramenait de l’orge de l’aire à la maison sur une bête de charge. Et l’ânon faisait des va-et-vient avec sa mère. Et à la maison où ils rapportaient l’orge, il y avait un porc attaché que l’on gavait. L’orge ne lui manquait pas pour qu’il mange et s’engraisse. L’ânon dit à sa mère.
— Pourquoi sans travailler le porc mange l’orge que nous portons avec grande difficulté, et nous qui nous éreintons, on ne nous en donne qu’une fois par jour ?
La mère dit :
— Écoute mon fils, patiente encore une semaine, je te répondrai et tu verras de tes yeux. Une semaine après l’âne et l’ânon rentraient à la maison chargés. L’ânon marchait devant sa mère et entendit un grognement fort, car on abattait le porc. L’ânon s’effaroucha et s’enfuit vers sa mère. La mère dit :
— Que t’arrive-t-il, mon fils, pour que tu sois effrayé? N’aies pas peur du porc, car on lui demande le décompte de l’orge.
De nouveau ils vinrent à l’aire pour apporter de l’orge. Et quand ils rentrèrent avec les fardeaux chargés, en soulevant le sabot de son pied l’ânon dit à sa mère:
Ô mère, regarde si une graine d’orge n’est pas restée attachée pour qu’on ne me demande pas à moi aussi le décompte de l’orge comme au porc.
Vocabulaire :
գարի < գարեջուր |
orge < bière |
հաշիվ օր. Հաշիվը կբերեք, խնդրե՛մ: – բանկային հաշիվ – հաշվի առնել |
1. compte; 2. addition (restaurant) ex. L’addition, s’il vous plait! – compte bancaire – prendre en compte |
կալ | aire |
գրաստ | bête de charge |
կրել | porter |
քուռակ | ânon, poulain |
գիրացնել < գէր |
engraisser < gros |
անպակաս < պակասել |
immanquable < manquer, réduire |
չարչարել | s’éreinter |
համբերել < համբերութիւն < անհամբեր սպասել |
patienter
< patience < attendre impatiemment |
բեռ < բեռնատար մեքենայ |
charge, fardeau < camion |
խռնչոց | grognement |
մորթել < մորթի |
abattre
< fourrure |
սոսկալ | s’effrayer |
դարձյալ | de nouveau |
բարձել | charger |
սմբակ < սմբակավոր կենդանի |
sabot < ongulé |
փակչել | coller, attacher |
Exercices :
- Avant de demander l’addition, les étudiants ont commandé une autre bière.
- Je prendrai en compte ce que vous dites.
- En été les filles aiment porter des robes légères.
- Vous n’êtes pas gros, pas besoin de maigrir.
- Dès que le vin diminuait, il remplissait les verres.
- Toute sa vie cette femme attendait impatiemment quelque chose.
- Le camion s’approcha et les ouvriers commencèrent à le charger avec des pierres.
Bibliographie :
Texte intégral en arménien disponible sur Wikisource : Cliquer pour accéder