Վարդան Այգեկցի (12-13րդ դդ.)
Աղվեսագիրք, Հայպետհրատ, Երևան, 1935
ԱՅԾԵՐ ԵՎ ԳԱՅԼԵՐ
Chèvres et loups
Texte en arménien oriental :
Հավաքվեցին այծերը միասին և պատգամ ուղարկեցին գայլերի ազգին ու ասան (<ասեցին), թե ինչու մեր մեջ լինի անհաշտ խռովություն և ոչ թե խաղաղություն։ Հավաքվեցին գայլերը և շատ ուրախացան, նամակով պատգամ ուղարկեցին այծերի ազգին, նաև անթիվ ընծաներ։ Եվ գրեցին այծերին.
— Լսեցինք ձեր բարի խորհուրդը և գոհ ենք աստծուց, որովհետև մեզ համար մեծ խնդություն է և խաղաղություն, նաև իմացնում ենք ձերդ իմաստության, որ հովիվն ու շներն են պատճառը և սկիզբ մեր խռովության և կռվի։ Եվ եթե նրանց վերացնենք մեջտեղից, շուտով խաղաղություն կլինի»։
Լսեցին այծերը, հաստատեցին և ասացին.
— Իրավացի են գայլերը, որ մեզ սպանում են, որովհետև շները և հովիվը նրանց հալածում են մեզնից։
Եվ այծերը վտարեցին շներին ու հովվին և երդվեցին, որ հարյուր տարի մնան անխախտելի սիրով։ Այծերը ցրվեցին լեռներն ու դաշտերը և սկսեցին ուրախ լինել, ցնծալ ու խաղալ, որովհետև արածում էին լավ արոտներում, ուտում էին համեղ խոտեր, խմում էին պաղ ջրեր, խնդում էին ու վազվզում, փառք տալով, որ հասան լավ ժամանակի։
Գայլերը համբերեցին հարյուր օր, ապա հավաքվեցին դաս–դաս, ընկան այծերի վրա և կերան։
Traduction en français :
Les chèvres se réunirent ensemble et envoyèrent un message à la race des loups. Elles leur dirent ։ pourquoi faut-il qu’il y ait du trouble inconciliable et non la paix ?
Les loups se réunirent et ils se réjouirent beaucoup. Ils envoyaient un message par une lettre adressée à la race des chèvres, ainsi que des présents innombrables. Et ils écrivirent aux chèvres ։
— Nous avons entendu votre bon conseil et nous sommes contents de Dieu, puisqu’il est une grande joie et paix pour nous, aussi nous informons votre sagesse que ce sont le berger et les chiens qui sont la cause et le commencement de notre trouble et de notre guerre. Et si nous les éliminons (du milieu/ de la circulation), bientôt il y aura la paix.
Entendant cette réponse, les chèvres se confièrent et dirent ։
— Les loups ont raison ; si nous sommes tuées c’est parce que les chiens et le berger les persécutent contre nous.
Et les chèvres pourchassèrent les chiens et le berger et jurèrent qu’ils resteraient liés par un amour indéfectible cent ans.
Les chèvres se dispersèrent dans les montagnes et les champs et commencèrent à être heureuses, à jubiler et à jouer, puisqu’elles pouvaient paître dans les bons pâturages, manger de la bonne herbe, boire de l’eau fraiche. Elles gambadaient, remerciant (le ciel) que le beau temps était arrivé.
Cent jours durant, les loups ont patienté. Ensuite, ils se réunirent en (meute) groupe, se mirent derrière les chèvres et les mangèrent.
Հայերէն |
Ֆրանսերէն |
պատգամ
< պատգամավոր |
message, précepte
< député |
անհաշտ
< հաշտվել < հաշտություն |
inconciliable, implacable
< se réconcilier, se résigner < (ré)conciliation, paix |
խռովություն | émeute, trouble |
խաղաղություն | paix |
անթիվ | innombrable |
ընծա | présent, cadeau |
խորհուրդ
< Խորհրդային Միություն |
conseil
< L’Union Soviétique |
խնդություն
< խնդալ |
joie
< rire, se réjouir |
ձերդ իմաստություն
– ձերդ գերազանցություն |
Votre sagesse
– Votre excellence |
հովիվ | berger |
կռիվ
< կռվել |
bagarre, guerre
< se battre |
վերացնել
< վերանալ |
éliminer
< disparaître |
մեջտեղ | au milieu |
հաստատել
< հաստատ |
confirmer
< certain, sûr |
իրավացի (է) | avoir raison |
սպանել
< սպանություն |
tuer
< meurtre, assassinat |
հալածել | persécuter, pourchasser |
վտարել | expulser |
երդվել
< երդում |
jurer
< serment |
անխախտելի
< խախտել |
inviolable, indéfectible
< troubler, violer |
ցրվել | se disperser, se dissiper |
ցնծալ | se réjouir, jubiler |
արածել | pâturer |
պաղ
< պաղպաղակ |
froid
< glaces |
փառք
– փառք տալ < փառավոր < փառատոն |
gloire
– faire la gloire < magnifique, glorieux < festival |
համբերել
< համբերություն |
patienter
< patience |
դաս–դաս | groupe par groupe |
Traduction
- Les députés sont passés aux questions et reponses.
- La réconciliation et la paix entre deux pays en guerre est toujours un défi (մարտահրավեր).
- L’Union Soviétique était tellement grande et tellement petite.
- Chaque matin le berger allait dans les montagnes avec son chien et ses moutons.
- Vous avez raison, nous ne pouvons plus attendre.
- Chaque année il y a un festival de jazz dans cette ville du sud.
- Les gens patientent toujours, un jour plus, un jour moins.
- L’homme a été expulsé puisqu’il n’avait pas de passeport (անձնագիր).
- Les parents ont commande du vin, et les enfants ont commandé des glaces.
- La fille riait en mangeant ses glaces.